به گزارش مسیرساز دولت، نوسازی بافت های ناكارآمد را بعنوان اولویت برنامه های حوزه شهری در نظر گرفته اما این طرح حداقل سه چالش را برای ترغیب و تشویق توسعه گران پیش روی خود می بیند.
به گزارش مسیرساز به نقل از ایسنا، تامین مالی پروژه های بازآفرینی شهری در تمامی شهرهای كشور توسط سیستم بانكی شكل جدی تری به خود گرفته و به دنبال تسهیلات خرید مسكن در بافت فرسوده با نرخ ۸ درصد كه هم اكنون به ۶ درصد رسیده، معاملات در این بافت ها ۳۰ درصد افزایش نشان داده است اما سرعت ساخت و ساز توسط بخش خصوصی هنوز به شكل محسوسی افزایش نیافته است.
به تازگی نرخ سود تسهیلات خرید با استفاده از صندوق پس انداز مسكن یكم در بافت فرسوه از ۸ به ۶ درصد كاهش یافته كه می تواند در جذابیت این نوع وام اثرگذار باشد. هم اكون اگر متقاضیان دریافت تسهیلات در صندوق پس انداز خانه یكم سپرده گذاری كرده و متقاضی خرید خانه در بافت های فرسوده شهری باشند، سود تسهیلات آنها ۶ درصد و اگر خانه اولی نباشند سود تسهیلات آنها ۸ درصد محاسبه می گردد.
هم چنین متقاضیان ساخت مسكن در بافت های فرسوده می توانند با استفاده از سپرده گذاری با روشی مشابه متقاضیان خرید واحدهای مسكونی اقدام به ساخت مسكن با استفاده از این تسهیلات كنند؛ به عبارت دیگر تسهیلات صندوق پس انداز مسكن یكم نه تنها برای متقاضیان خرید واحدهای مسكونی (خانه اولی های سپرده گذار متقاضی خرید مسكن در نقاط مختلف شهری و سایر متقاضیان خرید مسكن در بافت های فرسوده) قابل استفاده می باشد بلكه برای متقاضیان ساخت مسكن هم كاربرد دارد.
اواخر سال گذشته، نوسازی متفاوت بافت های فرسوده در قالب برنامه ملی بازآفرینی شهری با فرمان رئیس جمهور شروع شد. هدف از اجرای این برنامه احیای ۱۳۳۴ محله فرسوده طی ۵ سال در دو قالب «ساخت سالانه ۱۰۰ هزار واحد مسكونی» و «افزایش سرانه های خدماتی» است. این مدل نوسازی، اراضی دولتی یا دارای مالكیت شهرداریها را بدون دریافت بهای زمین در ابتدا برای ساخت و ساز، پیش روی سرمایه گذاران قرار می دهد. در این برنامه مقرر است بعد از گذشت ۱۰ سال از اجرای برنامه بازآفرینی شهری معادل یك میلیون واحد مسكونی در بافت فرسوده ساخته شود. باآنكه این الگو با هدف تسریع روند نوسازی بافت فرسوده بخصوص در كلانشهری همچون تهران كه مساحت بافت فرسوده آن به ۳ هزار و ۲۶۸ هكتار رسیده است طراحی شده اما كارشناسان نوسازی معتقدند برای آنكه این طرح به اهداف خود به صورت كامل دست پیدا كند به سه اقدام مكمل نیاز دارد. از دیدگاه كارشناسان، اولین اقدامی كه میتواند جریان نوسازی بافت فرسوده و تمایل سمت عرضه برای ورود به محدوده قدیمی شهرها را متحول كند، كاهش نرخ سود تسهیلات بدون سپرده در محدوده بافت فرسوده است. هم اكنون مطابق با مصوبه شورای پول و اعتبار، تسهیلات بدون سپرده بافت فرسوده با نرخ سود معادل ۱۸ درصد پرداخت میشود.
از دیدگاه كارشناسان حوزه نوسازی دومین اقدامی كه برای پیشرفت اجرای این طرح موثر است، پای كار بودن شهرداری بعنوان یكی از اضلاع مهم در جریان نوسازی بافت فرسوده است. شهرداری میتواند همزمان در چند مسیر در تحقق اهداف طرح ملی بازآفرینی حركت نماید. تامین زمین، جلب مشاركت اجتماعی و فرهنگسازی بر اساس تولید شناخت از لزوم نوسازی بافت فرسوده از مهمترین این گام ها است. چراكه طی سالهای گذشته یكی از مهمترین دلایل ناكامی طرحهای نوسازی اجرا شده، عدم همراهی و مشاركت ساكنان و مالكان بافت فرسوده شهرها بوده است.
در نهایت اقدام سوم مكمل از نگاه كارشناسان بافت فرسوده، ورود متفاوت دولت و متولی بخش مسكن به این حوزه است. از آنجائیكه این طرح به پشتوانه فرمان رئیس جمهوری استارت زده شده، متولی نوسازی بافت فرسوده در دولت بعنوان راهبر اصلی طرح بازآفرینی شمرده می شود. از این رو نیاز است تا برای اجرای این طرح در مناطق فرسوده تدابیر به هنگام و لازم برای هم جهت كردن نیروهای موثر بر بافت فرسوده اتخاذ شود.
ازاین رو گزارش، به دنبال رونمایی از برنامه ملی بازآفرینی شهری توسط حسن روحانی ـ رییس جمهور ـ در ۱۹ بهمن ماه ۱۳۹۶ آنچه در سال ۱۳۹۷ برای تامین مالی بخش مسكن و ساختمان در نظر گرفته شده در جهت اهداف «قانون برنامه ششم توسعه» و «نقشه راه تا سال۱۴۰۰» است به گونه ای كه چارچوب سیاست های اعتباری سال ۱۳۹۷ بر تامین مالی سریع، كم هزینه و دارای اولویت بافت های فرسوده استوار شده است.