یادداشت؛
بازآفرینی شهری و تولید دانش بنیان
استقبال از استارت آپ ها (شرکت های کارآفرینی نوپا) و کسب وکارهای خلاق و دانش بنیان و بهره برداری از ظرفیت های مولد آنها به یکی از نگاههای اصلی بازآفرینی شهری تبدیل گشته است.
خبرگزاری مهر، گروه جامعه- کاوه حاجی علی اکبری: سال ۱۴۰۱ از جانب مقام معظم رهبری بعنوان سال «تولید؛ دانش بنیان، اشتغال آفرین» نامیده شده است. این نامگذاری همزمان، اهمیت تولید و لزوم تولید مبتنی بر دانش و منجر به اشتغال آفرینی را خاطرنشان می سازد. شهرها در زمانی نه چندان دور مکان اصلی تولید صنعتی بودند، اما با تغییرات صورت گرفته در اقتصاد جهانی، دگرگونی ساختاری در نظام و سازوکارهای تولید و بروز دغدغه های محیط زیستی، خیلی از صنایع و رسته های تولیدی درون شهری مزیت های سنتی خویش را از دست داده و گرفتار تعطیلی شده یا به خارج از شهرها منتقل شدند و مکان آنها در شهرها به عرصه های ناکارآمد و رهاشده تبدیل شد. همزمان با تحولات گفته شده و بخصوص در ۳ دهه گذشته، اصول نوین حاکم بر مناسبات اقتصاد جهانی از یک سو و تحولات دانشی و فناورانه از طرفی، چشم اندازی را ترسیم کرده اند که در آن، کسب وکارهای نوآورانه و فعالیتهای دانش بنیان عهده دار اصلی نظام تولید و توزیع خواهند بود؛ موضوعی که در چند دهه اخیر صورت حقیقت پیدا کرده و شهرهای برتر در رده بندی جهانی از میزبانان اصلی فعالیتهای دانش بنیان محسوب می شوند. در حوزه توسعه شهری نیز، بازتوسعه این عرصه ها یکی از مهم ترین سیاست ها و برنامه های رویکرد متأخر بازآفرینی شهری به حساب می آید و با عنایت به ماهیت چندوجهی و درهم تنیدگی ابعاد کالبدی، اجتماعی، اقتصادی و محیطی در این رویکرد، اقتصاد شهری، اشتغال و فرایندهای فعالیتی و معیشتی که به شهرها حیات، رونق و سرزندگی می بخشند، مورد توجه قرار می گیرد. در نتیجه، استقبال از استارت آپ ها (شرکت های کارآفرینی نوپا) و کسب وکارهای خلاق و دانش بنیان و بهره برداری از ظرفیت های مولد آنها به یکی از نگاههای اصلی بازآفرینی شهری تبدیل گشته و احیای عرصه های ناکارآمد (بازآفرینی فضا) با جایگزینی شیوه های معیشتی و تولیدی گذشته (بازآفرینی محتوای فضا) پیوند خورده است. در تهران، بازآفرینی عرصه های ناکارآمد در مقیاس شهری و مبتنی بر تولید و اشتغال دانش بنیان سابقه زیادی ندارد و برنامه ریزی های عمده در این خصوص بر مبنای ماده ۴۱ برنامه سوم توسعه تهران، از جانب سازمان نوسازی شهر تهران و در چارچوب تدوین مجموعه ای از برنامه های بازآفرینی صورت گرفته است که از مهم ترین آنها میتوان به برنامه نوسازی خیابان فداییان اسلام (نوفام) و برنامه بازآفرینی بوستان ولایت اشاره نمود. در این برنامه ها سعی شده است با توجه به موقعیت، ظرفیت و سوابق تاریخی، بوستان ولایت و محدوده صنعتی شمال شهرری بعنوان قطب فعالیتهای دانش بنیان شهر تهران تعریف شوند. یکی از مأموریت های اصلی برنامه نوسازی خیابان فداییان اسلام، ایجاد محور جدید کار و فعالیت و عرصه ای نوآور و رقابت پذیر در شهر تهران از راه راه اندازی کسب وکارهای دانش بنیان، نوین و اشتغال زا بوده است که این هدف با در نظرگرفتن محدوده ای به وسعت حدود ۲۰۰ هکتار در شمال منطقه ۲۰ محقق خواهد شد. این محدوده، با عنایت به پیشینه تاریخی و مزیت نسبی فضایی آنکه مرکز شکل گیری صنعت در تهران بوده است، نقش پارک علم و فناوری و مرکز استقرار فعالیت ها و تولیدات دانش بنیان و نوآور را ایفا خواهد نمود. وجود عرصه ها و فضاهای مناسب تولید و اراضی درشت دانه همانند کارخانه چیت ری، چرم ممتاز، چرم مخزنی و اطلس بافت و همجواری با شریان های اصلی شهر تهران از مزایای این محدوده است که می تواند در خدمت استقرار چندین خوشه فعالیتی دانش بنیان قرار گیرد. این خوشه ها در هم افزایی و رقابت با یکدیگر، تولیدات با کیفیت و ارزش آفرین داشته و محدوده را به مرکز نوین اشتغال نوآور و دانش بنیان شهر تبدیل خواهند کرد. بوستان ولایت هم یکی از ظرفیت های بی بدیل تحقق شعار سال ۱۴۰۱ است که در منطقه ۱۹ شهر تهران واقع شده است. این بوستان با عرصه ای به مساحت ۲۶۸ هکتار، محل راه اندازی اولین فرودگاه شهر تهران بوده است که با عنایت به بیانات رهبر معظم انقلاب (در تاریخ ۱۷/۱۲/۱۳۸۹ بعنوان ریه تنفسی شهر، فضایی برای ارتقای تاب آوری و بستر مناسبی برای بهبود سطح زیست پذیری و رقابت پذیری شهر تهران در نظر گرفته شده است. در برنامه بازآفرینی پیشنهادی این عرصه، مجموعه ای با عنوان «سرای نوآوری و خلاقیت» در نظر گرفته شده که حوزه کسب وکارهای نوین بوده و مکان مناسبی را برای اشتغال و کارآفرینی دانش بنیان فراهم می آورد. کسب وکارهای نوین این محدوده در حوزه های متنوع موضوعی در هماهنگی با کارکرد پیشین مجموعه و نیازهای کنونی محله های پیرامون و همینطور در مقیاس شهری فعالیت خواهند کرد. امید است با اجرایی شدن ۲ برنامه گفته شده در سال ۱۴۰۱ گام های مؤثری برای تحقق تولید مبتنی بر فعالیتهای دانش بنیان و اشتغال آفرین در شهر تهران برداشته شود.
منبع: مسیرساز
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب