در وبینار تخصصی اخلاق مدیریت بحران مطرح شد؛
مدیریت بحران نباید از تقویت سرمایه اجتماعی غافل شود
به گزارش مسیرساز یک استاد دانشگاه اظهار داشت: یکی از اشکالات جدی در مدیریت بحران ها ایجاد اعتماد، سرمایه و مشارکت اجتماعی است و فقدان مشارکت اجتماعی صحیح و نظام مند منجر به نابسامانی در مدیریت بحران می شود.
به گزارش مسیرساز به نقل از مهر، میرطاهر موسوی استادیار دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی در وبینار تخصصی "اخلاقِ مدیریت بحران" به مبحث بدآمدهای جمعی (بحران) در نتایج اجتماعی پرداخت و خاطرنشان کرد: امروزه وضعیت اجتماعی ایران و بحران های موجود نگران کننده است و در حوزه نظم، همبستگی، اعتماد و سرمایه اجتماعی شاهد روند فرسایشی جدی و شکل گیری زوال و گسست اجتماعی هستیم. وی ادامه داد: مدیریت بحران صرف ساخت و ساز و بازسازی نیست بلکه اختلال و نابسامانی اجتماعی را هم شامل می شود. یکی از اشکالات جدی در مدیریت بحران ها ایجاد اعتماد، سرمایه و مشارکت اجتماعی است و فقدان مشارکت اجتماعی صحیح و نظام مند منجر به نابسامانی در مدیریت بحران می شود. موسوی با اشاره به اینکه ریشه عدم اقبال مردم به مشارکت اجتماعی به غلبه استبداد تاریخی و ترویج مشارکت الزامی باز می گردد، خاطرنشان کرد: مشارکت پدیده ای است که باید از اصولی برخوردار باشد؛ مشارکت باید اهداف توافقی تعریف شده و دراز مدت داشته باشد. افقی بودن در عرصه مشارکت یک اصل است. یعنی شهروندان در شرایط برابر کنش و واکنش داشته باشند و به صورت عمومی و آمرانه نباشد. در تصمیم سازی و تصمیم گیری به صورت افقی شرکت نمایند و در مشارکت باید تنوع و تفاوت افکار را بپذیریم و عقاید و قومیت را با تساهل و تسامح بپذیریم. در این صورت مشارکت است و در غیر این صورت یک نوع همکاری است. وی به سرمایه اجتماعی اشاره نمود و اظهار داشت: دستگاه سرمایه اجتماعی به ۵ مؤلفه شامل مشارکت فردی، جمعی، انجمن، اعتماد فردی و تقویت اعتماد در سطوح فردی و خانوادگی، اعتماد جمعی و نهادی، همبستگی اجتماعی و انسجام اجتماعی و حمایت اجتماعی به صورت رسمی و غیر رسمی نیاز دارد. موسوی با اشاره به اینکه مشکل مشارکت در بحران ها این است که مشارکت ها از نوع همکاری و خود انگیخته است، اضافه کرد: بنابراین در بحران ها به علت انگیزش اخلاقی و مسئولیت اجتماعی باعث هجوم مردم به مناطق صدمه دیده به منظور کمک رسانی می شود که این امر در نوع خود بسیار پرارزش و انسانی است اما در عمل بسیار محدود کننده است. در این میان وظیفه تشکیلات مدیریت بحران انجمن سازی و نهادسازی به صورت غیر مستقیم و کمک به شکل گیری فرایند ایجاد مشارکت انجمنی و تولد نهادها و سازمان های مردم نهاد به منظور پیشگیری، مقابله، آمادگی و توانمند سازی در بحران است. وی اظهار داشت: حمایت اجتماعی در ایران حدود ۸۰ درصد غیر رسمی است و حدود ۲۰ درصد حمایت اجتماعی رسمی است. یعنی مردم در مشکلات و گرفتاری ها بیشتر بر روی کمک های خانواده و خویشاوندان خود حساب باز می کنند تا نهادهای رسمی. ازاین رو در ایران در بحران ها باید تلاش نماییم حمایت اجتماعی رسمی را تقویت و حمایت اجتماعی غیر رسمی را نهادمند سازیم. موسوی اضافه کرد: یکی دیگر از مسائل در بحران ها مداخلات غیر حرفه ای در محیط های بحران زده است که گروه های صدمه دیده را برای مدت طولانی وابسته و دوره بازتوانی را به شکل جدی به تعویق می اندازند. همینطور معاون هماهنگی و برنامه ریزی سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران در این وبینار خاطرنشان کرد: در حوادثی مانند سونامی شهر سندای ژاپن در سال ۲۰۱۱ متخصصان متوجه شدند اقدامات آنها بیشتر معطوف به بخش سخت افزاری بوده و بخش نرم افزاری مغفول مانده که سبب تشدید بحران، آشفتگی و سردرگمی مدیران در تصمیم گیری مدیران شده است. فاطمه صالح اضافه کرد: رفتارهای فردی و گروهی مردم بعنوان بخش نرم افزاری نقش مهمی در تعادل و برون رفت از آشفتگی خواهد داشت. ازاین رو ارتقا آگاهی مردم، آشنایی و آمادگی جامعه به همراه برنامه ریزی مدون اجرایی به افزایش تاب آوری جوامع در مقابل بحران خواهد انجامید. اردشیر منصوری عضو هیأت مدیره انجمن ایرانی اخلاق در علوم فناوری هم در این وبینار به عرضه مقدمه ای بر اخلاق کاربردی، دوراهه های اخلاقی در مدیریت بحران پرداخت و اضافه کرد: اخلاق احساس وظیفه و مسئولیت شناسی نسبت به دیگران تعریف می شود و سطح حداقلی آن خودداری از دروغ، دزدی، پیمان شکنی و تقلب است و سطح حداکثری آن نیکی به دیگران، کاستن از رنج دیگران، تأمین نیازهای انسان ها یا دیگر موجودات زنده است. بعنوان مثال به کسی رنج نرساندن وظیفه حداقلی اخلاق ی است و در حد توان از رنج دیگران کاستن وظیفه حداکثری اخلاقی است. تفاوت قانون و اخلاق این است که قانون شمول کمتری از اخلاق دارد و ضمانت اجرایی قانون مجازات است و ضمانت اجرایی اخلاق وجدان است. منصوری ضمن اشاره به لزوم اخلاق در مدیریت بحران اظهار داشت: مدیریت بحران با لحظه هایی سروکار دارد که صرفا نظارت قانونی نمی تواند حسن رفتار را تضمین کند و در اینجا مبحث ضمانت اجرایی درونی و وجدانی یعنی اخلاق پیش می آید. تمام انسان ها کم و بیش به اخلاق پایبند هستند، اما در موقعیت هایی امکان دارد از نقطه اوج اخلاقی فاصله بگیرند. اخلاق قابل آموزش است و آموزش اخلاق می تواند رشد اخلاقی را در خانواده کودک، جامعه و…، بالا ببرد و میتوان با آموزش درجه اخلاق را ارتقا داد. از آنجائیکه مدیریت بحران هم با تصمیم های سرنوشت ساز و حرفه ای سروکار دارد میتوان آنرا ذیل اخلاق سازمانی حرفه ای قرار داد. در ادامه این وبینار مباحثی همچون تصمیم سازی اخلاقی در مدیریت بحران و درآمدی بر اخلاق در مهندسی ساختمان هم عرضه شد. وبینار تخصصی "اخلاقِ مدیریت بحران" با هدف بررسی و کاربرد اخلاق در مراحل مختلف چرخه مدیریت بحران در سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران برگزار شد و موضوع هایی همچون اخلاق کاربردی در مدیریت بحران، قواعد اخلاقی طراحی و اجرا در ساخت و ساز، نتایج اجتماعی بحران ها و مواجهه درست با آنها و اصول اخلاقی امداد رسانی مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
منبع: masirsaz.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب